NAO Nedir?

Mustafa Selim Karasu 4 dakika okuma
NAO Nedir?

Açılımı North Atlantic Oscillation olan NAO'nun anlamı Kuzey Atlantik salınımıdır ve Kuzey Atlantik bölgesinde doğal olarak meydana gelen basınçtaki büyük çaplı değişiklikleri ifade eden bir terimdir. Bu değişikliklerin çevre kıtalarda ki hem hava hem de iklim düzenleri üzerinde büyük etkisi vardır. Atmosferin ortalama durumunda Kuzey Atlantik Yüzey Basıncı 20°N ile 40°N enlemlerinde yüksek iken; 50°N ile 70°N enlemlerinde düşüktür. NAO endeksi de tam olarak bu ilişkiyi açıklar. Pozitif NAO fazında bu enlemler arası basınç farkı çok yüksekken, negatif NAO fazında aradaki fark düşüktür. Bu fazların gelişimi nedeniyle, NAO endeksinin atmosferde pek çok sonucu bulunmaktadır ve bunlar yaz ve kış aylarına göre farklılık gösterir. Yaz aylarında NAO'nun etkisi minimum iken; kış ayında bu etki maksimumdadır.



Kış aylarında NAO endeksi normalin çok üstünde olduğunda, Kuzey Avrupa, Kuzey Asya ve Güney Doğu Kuzey Amerika'da mevsimsel sıcaklıkların normalden yüksek olması ve Kuzey Afrika, Kuzey Doğu Kanada ve Güney Grönland'da normalin altına düşmesi olasılığı artmıştır. Yağışlar ise daha yereldir ve İzlanda AB'nin etkisiyle Kuzey Avrupa bol yağışlıdır. NAO endeksi normalin çok altında olduğunda, eğilimler genellikle tam tersidir. Soğuklar güney enlemlere inmeye ve yayılmaya başlar. Yağışlar daha geniş alana yayılır. Ayrıca negatif fazda Akdeniz çanağı çalışmaya başlar; aşırı negatif bir NAO endeksi Batı Akdeniz'de siklon oluşma ihtimalini arttırırken; nötre yakın bir güçte ki NAO endeksi Doğu Akdeniz'de siklon oluşmasının ihtimalini arttırır.



NAO endeksinin yaz aylarında etkisi minimuma inse de yine de belli başlı etkileri mevcuttur. Yaz NAO endeksi normalin çok üstünde olduğunda, sıcaklıkların Kuzey-Batı Avrupa, Orta Kanada, Kuzey Orta ABD ve Kuzey Afrika'nın bazı bölgelerinde normalden yüksek ve Güney'de Akdeniz bölgesinde normalden düşük olma olasılığı artar. Yağışlar ise Akdeniz ve Grönland bölgesinde etkiliyken, Kuzey Avrupa, Kuzey-Doğu Kanada ve Afrika'nın Sahel bölgesinde azalır. Yaz NAO endeksi normalin çok altında olduğunda ise Kuzey Avrupa, Afrika'nın Sahel Bölgesi daha soğukken; Akdeniz bölgesi daha sıcaktır. Yağışlar ise daha çok kuzey Avrupa'da görülür.


Kışın soğuk hava salınımlarının takibinde önemli yer teşkil eden NAO endeksinin, ülkemizi ziyaret edecek potansiyel soğuk hava salınımları açısından en uygun olduğu konumun; nötr ve nötre yakın fazlar olduğu kaçınılmaz bir gerçektir.



ybak.com
kuzey atlantik salınımı nao north atlantic oscillation